Θυμάστε την Ισλανδία; Που πτώχευσε; Που ακούγαμε τις ειδήσεις και κουνάγαμε το κεφάλι με συμπόνοια ή με οίκτο;
Ο οίκος αξιολόγησης Fitch Ratings αναβάθμισε λοιπόν κατά μία βαθμίδα την πιστοληπτική ικανότητα της Ισλανδίας στην κατηγορία ΒΒΒ- για τον μακροπρόθεσμο δανεισμό της, εξέλιξη που επιτρέπει στη χώρα, η οποία βυθίσθηκε στην χρηματοοικονομική άβυσσο το 2008, να θεωρείται εφεξής ως αξιόπιστος δανειολήπτης!
«Η επιστροφή της μακροπρόθεσμης αξιολόγησης σε ξένο συνάλλαγμα της Ισλανδίας στην κατηγορία ‘επενδύσεις’ μεταφράζει την πρόοδο που έχει επιτευχθεί προκειμένου να αποκατασταθεί η μακροοικονομική σταθερότητα στη χώρα, η οποία έφερε επιτυχώς εις πέρας τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και για την ανοικοδόμηση της χρηματοοικονομικής αξιοπιστίας της χώρας», αναφέρει στην ανακοίνωσή του ο οίκος Fitch.
Γιατί να μας ενδιαφέρουν όλα αυτά θα πείτε,όταν εμείς έχουμε το δικό μας δράμα; Γιατί η Ισλανδία επέλεξε έναν εντελώς διαφορετικό δρόμο από τον δικό μας και τέσσερα χρόνια μετά όλη η οικονομική της “εικόνα” ένα γίνει πολύ ,πολύ καλύτερη! Εμείς δύο χρόνια μετά πάμε από το κακό στο χειρότερο και ο δρόμος φαίνεται ότι οδηγεί στο απόλυτο χάος.
Τι έγινε λοιπόν στην Ισλανδία;
Το 2008,η Ισλανδία πτώχευσε. Δεν απέφυγε δηλαδή αυτό που προσπαθούμε να αποφυγούμε εμείς δυο χρόνια. Το χρέος της το 2007,ένα χρόνο πριν “βαρέσει κανόνι” ήταν 900% του ΑΕΠ! Κάπου εκεί ήρθε και η οικονομική κρίση του 2008 με αποτέλεσμα οι τρεις τράπεζές της να πτωχεύσουν και το νόμισμά της να χάσει το 85% της αξίας του έναντι του ευρώ.
Ο πανικός ήταν ανπόφευκτος.
Ο πρωθυπουργός της σοσιαλδημοκρατικής κυβέρνησης συνασπισμού Γκέιρ Χόρντε βρισκόταν σε διαπραγματεύσεις για την παροχή δανείου ύψους 2.1 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Βρετανία και Ολλανδία έδιναν ακόμα 2.5 δισεκατομμύρια. Και τότε εμφανίστηκαν ποιοι λέτε; ΔΝΤ και ΕΕ που πρότειναν να αναλάβουν …τη κατάσταση.
Κι εκεί έκαναν πρόωρες εκλογές,τον Απρίλιο του 2009.Η κυβέρνηση που προέκυψε γρήγορα βρέθηκε σε δυσμένεια,γιατί έπρεπε να πληρώσει πάνω από 3 δις ευρώ.Κάτι που σήμαινε επιπλέον θυσίες για τους πολίτες.Κι αυτοί δεν το άντεξαν.
Τα πολιτικά κόμματα δεν είχαν άλλη επιλογή από το να στηρίξουν την άποψη των πολιτών που δεν είχαν άλλες δυνάμεις να πληρώνουν.
Ο πρωθυπουργός Όλαφ Ραγκνάρ Γκρίμσον αρνήθηκε να επικυρώσει τον νόμο το οποίο ανάγκαζε τους πολίτες να σηκώσουν τα βάρη των Ισλανδών τραπεζιτών και συμφώνησε να συγκαλέσει δημοψήφισμα.
Από την άλλη η πίεση αυξήθηκε. Όταν η Ισλανδία ετοιμαζόταν για δημοψήφισμα, το ΔΝΤ απειλούσε την χώρα να στερήσει οποιαδήποτε βοήθεια. Η Βρετανική κυβέρνηση απειλούσε να παγώσει τις καταθέσεις και τις αποταμιεύσεις των Ισλανδών. Τα επιχειρήματα όπως τα περιγράφει ο ίδιος ο Ισλανδός πρωθυπουργός:
«Μας έλεγαν ότι ή θα ακολουθήσουμε το πρόγραμμά τους ή θα γίνουμε Κούβα “.
Στο δημοψήφισμα που έγινε το Μάρτιο του 2010 το 93% των Ισλανδών ψήφισαν κατά της πληρωμής των χρεών. Το ΔΝΤ αμέσως πάγωσε τους δανεισμούς .
Οι Ισλανδοί όμως δεν είχαν πια τίποτα να χάσουν. Η κυβέρνηση ξεκίνησε έρευνες για αστικές και ποινικές ευθύνες κατά των όποιων υπευθύνων για την οικονομική κρίση. Αξιωματούχοι και τραπεζίτες αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τη χώρα.
Η χώρα υιοθέτησε νέο Σύνταγμα το οποίο συνέταξαν πολίτες οι οποίοι δεν ήταν ενταγμένοι σε κανένα κόμμα.Το Σύνταγμα γράφτηκε στο διαδίκτυο,για να μπορούν οι συντάκτες του να δέχονται σχόλια.
Το Σύνταγμα θα παρουσιαστεί στις επόμενες εκλογές.
Και τώρα τα νούμερα:
•Η Ισλανδία με πολύ λιγότερο πληθυσμό από την Ελλάδα βεβαίως -μόλις 320.000- χωρίς όμως βιομηχανία,γεωργία και πλουτοπαραγωγικές πηγές ,έχοντας ουσιαστικά μόνο αλιεία έχει ανάπτυξη 3,1% και περίπου 7% ανεργία!
Μήπως -λέμε μήπως- κάνουμε κάτι πολύ λάθος;
Και βέβαια είναι περίεργο ότι όλα αυτά πρέπει να ψάξει κάποιος για να τα πληροφορηθεί ,γιατί παραδόξως δεν “παίζονται” από τα ΜΜΕ.
Αυτή είναι εν συντομία η ιστορία:
2008. Εθνικοποιείται η κύρια τράπεζα της χώρας. Καταρρέει το νόμισμα, σταματάει τη λειτουργία του το χρηματιστήριο. Η χώρα είναι σε πτώχευση.
2009. Οι διαμαρτυρίες του κόσμου μπρος στη Βουλή καταφέρνουν και κηρύσσονται πρόωρες εκλογές και προκαλούν την παραίτηση του πρωθυπουργού και όλης της κυβέρνησης. Συνεχίζει η άθλια κατάσταση της οικονομίας της χώρας. Μέσω ενός νόμου προτείνεται να πληρωθεί το χρέος στη Μ. Βρετανία και την Ολλανδία, με την πληρωμή πολλών εκατομμυρίων ευρώ, που θα πληρώσουν όλες οι ισλανδικές οικογένειες μηνιαία για 15 χρόνια με 5,5% επιτόκιο.
2010. Ο κόσμος βγαίνει στους δρόμους και ζητάει δημοψήφισμα για τον νόμο. Τον Γενάρη του 2010 ο πρόεδρος αρνείται να θέσει τον νόμο σε ισχύ και ανακοινώνει ότι θα υπάρξει αίτημα για λαϊκή ετυμηγορία. Τον Μάρτιο γίνεται το δημοψήφισμα και σαρώνει το «όχι» στην πληρωμή με 93% των ψήφων. Η κυβέρνηση αρχίζει δικαστική έρευνα για ευθύνες για την κρίση. Αρχίζουν οι συλλήψεις τραπεζιτών και υψηλόβαθμων στελεχών. Η Interpol εκδίδει διαταγή και όλοι οι εμπλεκόμενοι τραπεζίτες εγκαταλείπουν τη χώρα.
Στο πλαίσιο της κρίσης, εκλέγεται ένα σώμα από πολίτες για να συγγράψει το νέο Σύνταγμα. Εκλέγονται 25 πολίτες, χωρίς πολιτική εξάρτηση, από τους 522 που παρουσιάστηκαν ως υποψήφιοι. Η προϋπόθεση υποψηφιότητας ήταν να είναι ενήλικοι και να έχουν προταθεί από 30 ανθρώπους.
Το σώμα αρχίζει την εργασία του τον Φεβρουάριο του 2011 και θα παρουσιάσει μια Magna Carta λαμβάνοντας υπόψη τις ομόφωνες συστάσεις διαφορετικών συνελεύσεων που θα πραγματοποιούνται σε όλη τη χώρα. Θα πρέπει να επικυρωθεί από την υπάρχουσα Βουλή και από την επόμενη αναθεωρητική που θα προκύψει από τις επόμενες εκλογές.
Αυτή είναι η σύντομη ιστορία της ισλανδικής επανάστασης: παραίτηση ολόκληρης της κυβέρνησης, εθνικοποίηση της τράπεζας, δημοψήφισμα για τις κρίσιμες οικονομικές αποφάσεις, φυλάκιση των υπευθύνων της κρίσης και ξαναγράψιμο του Συντάγματος από τους πολίτες.
από: newsit.gr